2Sağlık Bakanlığı Süreyyapaşa Göğüs ve Kalp, Damar Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Solunumsal Yoğun Bakım Ünitesi, İstanbul, Türkiye DOI : 10.5152/dcbybd.2010.02
Giriş: Kritik hastalıklarda protokole dayalı tedavi yaklaşımında hasta prognozlarının daha iyi olduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda göğüs hastalıkları yoğun bakım ünitemizde (YBÜ) bir yıllık dönemde sepsis protokolü uygulaması sonuçları ve protokol uygulanan hastalarda mortalite için risk faktörlerini araştırmayı hedefledik.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı klinik çalışma olarak planlandı. 2006 yılında solunumsal YBÜ’ye kabul edilen ve 24 saatten fazla kalan erişkin ciddi sepsis ve septik şoktaki hastalar çalışmaya alındı. Hastaların özellikleri, tedavileri ve prognozları değerlendirildi. Sepsis protokolü olarak ortalama arteryel kan basıncı >65 mmHg olacak şekilde erken hedefe yönelik tedavi, ortalama 6 ml/kg olacak şekilde düşük tidal volüm, kan şekeri 80-140 mg/dl olacak şekilde glisemik kontrol ve tedaviye dirençli şokta günde 3 kez 20 mg metilprednizolon uygulandı. Protokol ugulanan ciddi sepsis hastalarında mortalite için risk faktörleri lojistik regresyon analizi ile değerlendirildi.
Bulgular: Çalışma dönemindeki 176 hastanın 119 (67.6%)’unda ciddi sepsis kriterleri bulundu ve çalışmaya dahil edildi. Ciddi sepsis hastalarının YBÜ’ye kabuldeki APACHE II değeri ortalama 20.5±6.8 idi. Yaşayan ve ölen ciddi sepsisli hastalar karşılaştırıldığında yüksek APACHE II değeri; invaziv mekanik ventilasyon, vazopressör, insulin, albumin, total parenteral beslenme (TPB) uygulamaları; çoklu organ yetmezliği (ÇOY) varlığı ölenlerde anlamlı olarak fazla bulundu. Lojistik resresyon analizinde ÇOY varlığı, TPB uygulaması ve yüksek APACHE II değeri mortalite için risk faktörleri olarak bulundu (sırasıyla OR 23.8 (7.17-78.85), p=0.0001; OR 4.5 (1.26- 16.9), p=0.020; OR 1.1 (1.006- 1.19), p=0.036). APACHE II skoruna göre beklenen mortalite %35.5 iken, gözlenen mortalite %24.4 (n=29) idi.
Sonuç: Sepsis protokolü uygulanan hastalarımızda APACHE II ye göre beklenenden düşük mortalite gözlendi. Mortalite için ÇOY, TPB ve yüksek APACHE II değeri risk faktörü olarak bulundu.
Keywords : Ciddi sepsis, septik şok, mortalite, erken hedefe yönelik tedavi